دیابت و فشار خون، تهدید برای سلامت جامعه است
تاریخ انتشار: ۲۰ اسفند ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۹۲۱۰۳۵
علیرضا استقامتی در اعتماد نوشت: دیابت و فشار خون بالا، میتوانند به بسیاری از اعضای بدن صدمات جدی وارد کنند. در دیابت، با عوارض مزمن دیابت شامل عوارض قلبی- عروقی، سکتههای قلبی، سکتههای مغزی، قطع اندام، مشکلات کلیوی که منجر به نارسایی کلیه و دیالیز میشود، مشکلات چشمی که کمبینایی یا نابینایی را بهدنبال دارد، عوارض متعدد در سیستم عصبی و همچنین مشکلات حافظه و آلزایمر مواجهیم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
آیا پیشگیری از ابتلا به دیابت و فشار خون، ممکن است و چگونه میتوان مانع از ابتلا شد؟ به صورت خلاصه دیابت نوع دو معمولا به علت چاقی و عوامل ژنتیک ایجاد میشود و مهمترین عامل در ابتلای دیابت نوع دو، مقاومت به انسولین ناشی از افزایش وزن و چاقی است. البته شیوه زندگی نامناسب، عامل مهمی در بروز چاقی و استعداد ابتلا به دیابت محسوب میشود.
در حال حاضر، تعداد افراد دچار اضافه وزن در دنیا به یک میلیارد نفر رسیده و ممکن است طی دو دهه آینده، این عدد به دو میلیارد نفر هم برسد. علاوه بر چاقی، عامل ژنتیک و زمینه ارثی هم عامل مهم مستعدکننده ابتلا به دیابت است که ممکن است ژن معیوب از پدر یا مادر به فرد منتقل شود و بسیاری از افراد، هم اضافه وزن و سبک زندگی غلط و هم ژن معیوب و زمینه ارثی ابتلا به دیابت دارند. علت ابتلا به فشار خون، کمی متفاوت است. فشار خون به دو دسته اولیه و ثانویه تقسیم میشود و ممکن است علت ابتلا به فشار خون ثانویه، انواع بیماریها مانند انواع بیماریهای غدد فوق کلیه و بیماریهای کلیوی، تنگی عروق کلیه، برخی سندرومهای ناشی از کمبود آنزیمی یا برخی از داروها باشد. مصرف قرصهای ضد بارداری به مدت طولانی هم، شایعترین دلیل فشار خون ثانویه بالا در خانمهاست اگرچه که این مساله نباید عامل رها کردن درمانهای دارویی باشد.
در مجموع میتوان گفت در اغلب موارد، دلیل شناخته شدهای برای فشار خون نیست، چون گاهی هم تغییراتی در تنظیم املاح مانند سدیم و پتاسیم بدن و مشکل در عروق ممکن است به فشار خون بالا منجر شود، اما همچنان، علت اصلی بیماری فشار خون اولیه، ناشناخته است و به همین سبب، چکابهای سالانه و دورهای برای گروهی که نشانههای خطر دارند، اهمیت دارد، چون بسیاری از مبتلایان دیابت و فشار خون، از بیماری خود خبر ندارند. در ایران طبق بررسیهایی که در وزارت بهداشت انجام شده، یکچهارم مبتلایان دیابت از بیماری خود بیخبرند.
بنابراین، چکابهای دورهای و غربالگری دیابت و فشار خون، در بیماریابی کمک میکند تا فرد با اطلاع از ابتلا، درمانهای غیر دارویی و دارویی را آغاز کرده و خود را از عوارض بیماری دور نگه دارد. اما چه کسی را باید غربالگری کرد؟ برای دیابت، تمام افراد بالای ۳۵ سال باید برای دیابت با اندازهگیری قند خون غربالگری شوند ولی در افراد کمتر از ۳۵ سال، افرادی دارای عوامل خطر ابتلا شامل آنهایی که زندگی بدون تحرک دارند، سابقه فشار خون بالا، سابقه چربی خون بالا، بیماریهای قلبی- عروقی، دختران با سابقه تخمدانهای پلی کیستیک، افراد دارای قند ناشتای مختل، افراد مبتلا به ایدز و خانمهایی که سابقه دیابت دوران بارداری دارند باید غربالگری شوند.
تشخیص دیابت بر مبنای اندازهگیری قند خون ناشتاست که باید بیش از ۱۲۶ میلیگرم در صد باشد، یا معدل سه ماهه قند خون، بیش از ششونیم درصد باشد و معیار سوم، وقتی است که قند خون اتفاقی فرد، بالای ۲۰۰ میلیگرم باشد و فرد هم، علامت داشته باشد. در غربالگری فشار خون با محدودیت سنی مواجه نیستیم، اما این غربالگری هم باید به طریق استاندارد انجام شود. برای غربالگری، هم باید لوازم استاندارد داشته باشیم و هم الزامات غربالگری را بدانیم و هم این الزامات را رعایت کنیم نه اینکه فقط بدانیم و رعایت نکنیم، چون دیابت و فشار خون، بیماریهای مهمی هستند که میتوانند منجر به عوارض بسیار جدی شوند و بنابراین نمیتوانیم به فردی که قند و فشار خونش در شرایط غیر استاندارد یا با دستگاه غیر استاندارد اندازهگیری شده، مارک ابتلای به دیابت یا پرفشاری خون بزنیم.
سوال دیگر بعد از شناسایی یک مبتلای دیابت یا فشار خون این است که برای مراقبت یا درمان چه باید کرد؟ وقتی برای مثال به یک میلیون نفر میگوییم شما مبتلا به فشار خون بالا هستید یا برای چندین ده هزار نفر تشخیص دیابت میدهیم، برای پیگیری چه باید کرد؟ باید برای مداوای این افراد، دارو و امکانات پیگیری مناسب را فراهم کنیم. طبق آمارهای موجود، همه مبتلایان به فشار خون بالا علیرغم وجود داروهای متعدد برای درمان، از کنترل مناسبی برخوردار نیستند و فقط درکمتر از ۲۵ درصد مبتلایان، فشار خونشان کنترل شده است.
باید پزشک و کلینیکهای مجهز داشته باشیم و از سویی برای جامعیت امر درمان، مراقبتهای غیر دارویی را آموزش بدهیم و به ویژه رسانهها، در مورد لزوم توجه به مراقبتهای غیر دارویی، فرهنگسازی کنند. باید آگاهیرسانی انجام شود تا مردم نسبت به اهمیت رعایت رژیم غذایی و فعالیت بدنی مطلع باشند. گاهی اوقات به بیمار میگوییم برای کنترل قند خون پیادهروی کند ولی بیمار اظهار میکند چگونه در این هوای آلوده پیادهروی کنم؟ همه این اقدامات باید در قالب یک مجموعه در دسترس باشد.
اگر غربالگری انجام میدهیم فقط برای اینکه غربالگری کرده باشیم، بیفایده است. البته لازم به ذکر است که پیشگیری از ابتلا به دیابت و فشار خون، به هیچوجه از عهده یک وزارتخانه خاص برنمیآید و مقولهای فرادولتی و مرتبط با عزم ملی است. گرچه متولی اصلی که مدیریت علمی این مساله را برعهده دارد وزارت بهداشت و درمان است ولی مردم هم باید برای مراقبت از سلامتشان عزم کافی داشته باشند و مراقبت از سلامت، باید به فرهنگ رایج جامعه تبدیل شود و فرهنگسازی در مقوله سلامت، مسوولیت مشترک رسانهها و جامعه پزشکی است.
در حال حاضر تمام تلاش ما بر درمان متمرکز شده در حالی که به جای این تمرکز، باید درباره پیشگیری و سبک زندگی سالم، فرهنگسازی کرده و امکانات برای رعایت سبک زندگی سالم را هم فراهم کنیم. چه کسی به این تناقض پاسخ میدهد که همزمان با تبلیغ درباره سبک زندگی سالم و رعایت رژیم غذایی، درباره مواد غذایی مضر هم تبلیغ میکنیم؟ چه کسی به این مشکل پاسخ میدهد که با وجود تبلیغ و تشویق به انجام ورزش، امکانات ورزشی به حد کافی در اختیار افراد نیست؟ اجرای نسخههایی که برای جامعه مینویسیم، بسیار مهمتر از نوشتن این نسخهها و نیازمند عزم ملی است. رعایت رژیم غذایی باید برای تمام افراد و تکتک خانوادهها تبدیل به فرهنگ غذایی سالم شود در حالی که چنین اتفاقی را شاهد نیستیم، چون اعتقاد واقعی به رعایت رژیم غذایی وجود ندارد. امروز، مصرف فستفود، فرهنگ رایج دنیاست در حالی که صدمات آن برای سلامت جامعه کاملا روشن است، اما کافی است در رابطه با مضرات مصرف فستفود در کشور صحبت کنید تا به شما برچسب مخالفت با اشتغالزایی بزنند. بنابراین، برخورد دستوری و مکانیکی با این مسائل ممکن نیست، اما میتوانیم با مداخلاتی، صدماتش را به حداقل برسانیم؛ ما نمیتوانیم مانع از مصرف نوشابه شویم، اما میتوانیم میزان قند نوشابهها را به تدریج کم کنیم یا با کاهش قیمت نوشیدنیهای سالم، مردم را به جایگزینی نوشابههای سالمتر با انواع مضر تشویق کنیم.
میتوانیم امکانات ورزشی ارزانقیمت در اختیار بیماران بگذاریم، میتوانیم از تبلیغات موارد مضر برای سلامت مالیات بگیریم و این مالیات را برای سلامت مردم هزینه کنیم. میتوانیم از فرد سیگاری یا از فردی که نوشابه میخورد مالیات بگیریم و از این مالیات برای سلامت مردم هزینه کنیم. البته این اتفاقات نیازمند تغییرات اساسی و اراده مردمی و ملی است وگرنه، با این اعتراض مواجه میشوید که چرا قیمت نوشابه گران شد و حالا جامعه با تورم چطور باید به مواد غذایی ارزان دسترسی داشته باشد. برای ایجاد چنین تغییراتی، باید حداقل یک دهه فرهنگسازی کنید تا به تدریج قادر به پیادهسازی این فرهنگ باشید. فرهنگسازی هم امری خلقالساعه نیست و نباید رها شود.
برای این فرهنگسازی، نیازمند برنامهریزی مدون هستیم که بدانیم کجا هستیم و به کجا میخواهیم برویم و از چه استراتژیهایی باید استفاده کنیم و چطور باید آگاهسازی را انجام بدهیم و چطور مردم را برای پذیرش این برنامهها متقاعد کنیم که مشارکت کنند و چطور امکانات را تجهیز کنیم. برای این تغییرات، دولت و مجموعه حاکمیت و مردم باید در کنار هم قرار بگیرند که البته من خیلی خوشبین نیستم، چون بیش از دو دهه در این باره تذکر داده شده ولی پیگیری منظم و منسجم و گوش شنوایی ندیدیم.
استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران
رییس بخش غدد بیمارستان امام
منبع: فرارو
کلیدواژه: قیمت طلا و ارز قیمت خودرو قیمت موبایل رعایت رژیم غذایی دیابت و فشار خون ابتلا به دیابت فشار خون بالا فشار خون فشار خون فرهنگ سازی برای سلامت بیماری ها سبک زندگی قند خون
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۹۲۱۰۳۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تاثیر فرهنگ بر سلامت خانواده
ایسنا/خوزستان معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز با اشاره به تاثیر پیشرفتها در زمینه بهداشت و اصول پیشگیری از بیماریها در افزایش امید به زندگی، گفت: فرهنگ و پذیرش جوامع، زمینه اجتماعی را برای اصلاح شرایط زندگی و تغییر رفتارهای بهداشتی در خانوادهها فراهم میکند.
پژمان بختیارینیا در گفتوگو با ایسنا، با اشاره به برگزاری هفته سلامت و نامگذاری پنجمین روز این هفته با عنوان سلامت خانواده و فرهنگ سلامت اظهار کرد: در چند دهه اخیر، به دلیل تغییر و تحولات اساسی و فراگیر در عرصههای فرهنگی، اجتماعی، سیاسی- امنیتی، اقتصادی و فناوری در مقیاس منطقهای و جهانی، نقش ممتاز و تعیینکننده فرهنگ به ویژه فرهنگهای ملی و منطقهای در عرصههای ملی، بینالمللی و جهانی نمایانتر شده است.
وی افزود: انقلاب اسلامی ایران، به عنوان نقطه عطف تحولات معنوی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی قرن بیستم از ظرفیتها و تواناییهای بالفعل و بالقوه عظیمی در این حوزه برخوردار است و پیشرفت و تعالی همهجانبه کشور، مستلزم بهرهگیری مؤثر و هوشمندانه از آن در سطح ملی و مناسبات و تعاملات منطقهای و جهانی است. در حقیقت، فرهنگ به معنای اخص آن، از مختصات ذاتی، مزیتهای راهبردی، انحصاری و سرنوشتساز کشور و نظام جمهوری اسلامی ایران است که همواره مورد تأکید معمار کبیر انقلاب اسلامی امام (ره) و مقام معظم رهبری بوده است.
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز گفت: فرهنگ، نظامواره و کلیتی واحد و شامل «عقاید و باورهای اساسی، ارزشها، آداب، الگوهای رفتاری ریشهدار و دیرپا، نمادها و مصنوعات» در سطح محلی، ملی، عمومی و حرفهای است. فرهنگ به مثابه «روح جامعه» به زندگی فردی و اجتماعی انسان معنا و هویت میبخشد و شکلدهنده و اثرگذار بر ذهنیت و گرایشهای افراد و جامعه و تعیینکننده رفتار عمومی است.
وی افزود: فرهنگ، جهتبخش جامعه و نظامهای فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی است و نقش و تأثیر قابل توجهی در ارتقای سلامت افراد در سه سطح سیاستگذاری و ارائهدهندگان خدمات سلامت و مردم به عنوان گیرندگان خدمات سلامت ایفا میکند.
بختیارینیا عنوان کرد: فرهنگ، مجموعهای از رهنمودها یا فرمولها برای زندگی در جهان را به ما ارائه میدهد و فرهنگهای اجتماعی افراد را با اعتقادات، ارزشها و عادتهای خاصی پرورش میدهند. فرهنگ، واسطهای است که مردم به عنوان تسهیلگر روابط اجتماعی برای برقراری ارتباط از آن استفاده میکنند.
وی افزود: تأثیر متقابل فرهنگ و سلامتی بسیار پیچیده است و مستلزم در نظر گرفتن مجموعهای از دلایل، تجربهها، تجلیات و روشهای پیشگیری و درمان برای انبوهی از مشکلات انسانی است با این حال اگرچه تنوع فرهنگی به ویژه در رابطه با سلامتی در ظاهر جذاب و فریبنده است، به همان اندازه میتواند تفاوتهای اقتصادی، سیاسی و اجتماعی بین مردم را نیز پنهان کند.
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز گفت: ارتقای فرهنگ سلامت در مردم با هدف آگاهسازی مردم از حقوق و مسئولیتهای اجتماعی خود و استفاده از ظرفیت محیطهای ارائه مراقبتهای سلامت برای رشد معنویت و اخلاق اسلامی در جامعه، تحقق رویکرد سلامت همهجانبه و انسان سالم در همه قوانین، سیاستهای اجرایی و مقررات با رعایت اولویت پیشگیری بر درمان و...، افزایش آگاهی، مسئولیتپذیری، توانمندی و مشارکت ساختارمند و فعالانه فرد، خانواده و جامعه در تأمین، حفظ و ارتقای سلامت با استفاده از ظرفیت نهادها و سازمانهای فرهنگی، آموزشی و رسانههای کشور و...، تربیت انسانهای سالم، باانگیزه، شاداب، متدین، وطندوست، جمعگرا، نظمپذیر و قانونگرا انجام میشود.
وی افزود: همچنین ارتقای فرهنگ سلامت مردم برای ارتقای امید به زندگی، تامین سلامت و تغذیه سالم جمعیت و پیشگیری از آسیبهای اجتماعی و...، افزایش آگاهی و میزان سواد سلامت جامعه در راستای افزایش پیشگیری، خودمراقبتی فعال و اصلاح سبک زندگی و ارتقای عادلانه سلامت در کشور با استفاده بهینه از مشارکت آگاهانه و مسئولیت مردم و توسعه همکاریهای بین بخشی انجام میشود.
رئیس مرکز بهداشت خوزستان گفت: در طول قرن گذشته علل اصلی مرگ در بسیاری از کشورها به طرز چشمگیری از بیماریهای عفونی به بیماریهای مزمن تغییر کرده است. اگرچه نوآوریهای بیوتکنولوژیک نقش مؤثری در درمان بیماریها داشتهاند اما پیشرفتها در زمینه بهداشت و اصول پیشگیری از بیماریها نیز نقش انکارناپذیری در افزایش امید به زندگی داشته و منجر به طولانیتر شدن متوسط امید به زندگی شده است.
بختیارینیا عنوان کرد: عوامل مختلف شامل بهبود شرایط زندگی، کاهش سوء تغذیه، بهبود وضعیت بهداشتی غذا و آب، اصلاح سیستمهای دفع فاضلاب و ... با سهم نسبی خود میتوانند به عنوان مؤلفههای بیولوژیک در کنار نوآوریهای بیوتکنولوژیک بر طول عمر تأثیرگذار باشند. مداخلات پیشگیرانه غالبا در شرایط زندگی و رفتار افراد تأثیرگذار است. در نتیجه فرهنگ و پذیرش جوامع، زمینه اجتماعی را برای اصلاح شرایط زندگی و تغییر رفتارهای بهداشتی در خانوادهها فراهم میکند.
انتهای پیام